Fransa Rusiyanı keçərək dünyanın ikinci ən böyük ixracatçısı olub

2019 və 2023-cü illər arasında Avropadan silah idxalındakı artımın böyük hissəsi 2022 və 2023-cü illərdə Ukraynaya kütləvi silah transferləri ilə bağlıdır.

Stokholm Beynəlxalq Sülh Araşdırmaları İnstitutunun (SIPRI) yeni araşdırmasına görə, Avropa ölkələri 2014-2018 və 2019-2023-cü illər arasında silah idxalını təxminən iki dəfə artıraraq, bu dövr ərzində satınalmaları 94% artırıb.

Bu artımın böyük hissəsi hələ də Rusiyanın işğalı ilə mübarizə aparan və 2022-2023-cü illər arasında 2019-2023-cü illərdə regionun ümumi silah idxalının 23%-ni alan Ukraynaya silah satışı ilə bağlı olub.

İki Avropa ölkəsi - Fransa və İtaliya da eyni dövrdə Avropa, Asiya və Yaxın Şərqdə alıcılar taparaq ixracatını xeyli artırıb.

Bəlkə də təəccüblüdür ki, Ukraynada və Qəzza zolağında münaqişələrlə bağlı Avropada və dünyanın qalan hissəsində mövcud vəziyyəti nəzərə alaraq, 2014-2018 və 2019-2023-cü illər arasında qlobal beynəlxalq silah transferləri bir qədər, 3,3% azalıb.

Avropanın ən böyük idxalçısı 2019-2023-cü illər ərzində bütün Avropa idxalının 23%-ni təşkil edən Ukraynadır. Növbəti ən böyük idxalçılar Böyük Britaniya (ümumi Avropa idxalının 11%-i) və Hollandiya (9,0%) olmuşdur.

2019-2023-cü illərdə Avropa ölkələri tərəfindən silah idxalının böyük hissəsi - 55%-i ABŞ-ın payına düşüb, onun Avropaya ixracı əvvəlki təhlil olunan dövrlə - 2014-2018-ci illərlə müqayisədə 35% artıb. 2019-2023-cü illərdə Avropaya digər əsas silah idxalı Asiya, Okeaniya və Yaxın Şərqdən həyata keçirilib.

“Avropa NATO ölkələrinin ABŞ-dan idxal qərarları bir çox amillərlə, o cümlədən daha çox texniki, hərbi və xərc məsələləri ilə yanaşı, transatlantik münasibətlərin davam etdirilməsi məqsədi ilə müəyyən edilir”, - SIPRI-nin direktoru Den Smith press-relizində izah edib. Əgər yaxın illərdə transatlantik münasibətlər dəyişərsə, Avropanın silah satın alma siyasəti də dəyişə bilər”.

ABŞ-dan sonra növbəti ən böyük tədarükçülər Almaniya (6,4%) və Fransa (4,6%) olub.

2019-2023-cü illərdə ən böyük idxalçılar Hindistan, Səudiyyə Ərəbistanı və Qətər, ikinci yerdə 2022-2023-cü illər arasında 30-dan çox ölkədən böyük silah tədarükü alan Ukrayna olub.

Hazırda Qəzza zolağında HƏMAS-a qarşı müharibə aparan və əksəriyyəti mülki şəxslər olmaqla 30 mindən çox insanın ölümünə səbəb olan İsrailin silah idxalının müvafiq olaraq 69%-i və 30%-i ABŞ və Almaniyanın payına düşür.