Yeni mümkün təhlükə: Rusiya və İran birgə süni intellekt inkişaf etdirəcək

Birgə memorandumda guya süni intellektdən istifadənin etik tərəfindən bəhs edilir. Amma hər iki ölkə arasında hərbi sahədə və texnologiya sahəsində əməkdaşlıq hamıya məlumdur.

Rusiya və İran süni intellekt sahəsində əməkdaşlıq memorandumu imzalayıb.

Bu barədə İran İslam Respublikası Xəbər Agentliyi (İRNA) məlumat yayıb.

Agentliyin məlumatına görə, memorandum, xüsusilə, süni intellekt sahəsində etik məsələlərin öyrənilməsinə aiddir. Rusiya tərəfdən sənədi süni intellekt sahəsində etik davranış kodeksinin tətbiqi üzrə komissiyanın sədri Andrey Neznamov imzalayıb. İran tərəfini İran İslam Respublikasının süni intellekt və robot texnologiyalarının inkişafı üzrə Baş Qərargahının nümayəndəsi Behruz Minai təmsil edib.

Nəşr belə bir memorandumun imzalanmasını vacib addım adlandırır, çünki “etika hər iki ölkə üçün son dərəcə vacib mövzudur”. Bildirilir ki, memorandum ölkələr arasında texnoloji və mədəni dialoqu gücləndirəcək. Rusiya da öz növbəsində İran tərəfdaşlarının bu sahədə etimadını yüksək qiymətləndirdiyini vurğulayıb.

Heç kimə sirr deyil ki, İran və Rusiya bir çox texniki sahələrdə, xüsusən də hərbi texnika sahəsində sıx əməkdaşlıq edir. 2024-cü ilin fevralında hakerlər İran şirkətini sındırdılar və İranın Rusiyaya Şahed dronlarının istehsalı üçün texnologiya verdiyini və dronları böyük miqdarda satdığını təsdiqlədilər. Hesablamalara görə, İrandan minimal tədarükü ilə Rusiyada bir ədəd Şahed-136-nın istehsalının dəyəri 4,4 milyon rubl və ya 48,8 min dollar təşkil edir.

Hakerlər tərəfindən əldə edilən materiallarda, xüsusən də Şahed işinin hazırlanması üçün ətraflı təlimatlar var idi. Rus dilində bir çox səhifələrdə pilotsuz təyyarənin kompozit komponentlərinin istehsalı, yığılması, rənglənməsi və çoxmərhələli sınaqları təsvir edilmişdir. Texnologiyanın olduqca mürəkkəb olduğu ortaya çıxdı, kompozit materialdan gövdə hissələrinin istehsalı çox vaxt aparır.

İran və Rusiya kosmik sənayedə də əməkdaşlıq edirlər. Fevralın sonunda, Rusiya Federasiyasının Amur vilayətində, Vostoçnı kosmodromundan Soyuz-2.1b raketi İranın "araşdırma" peyki Pars-1-i orbitə çıxardı. Bu, İran Kosmik İnstitutunun mütəxəssisləri tərəfindən hazırlanmış ölçmə peykidir. Beynəlxalq müşahidəçilər peykin ikili məqsəd daşıdığı və İranın ballistik raket inkişafı ilə əlaqəli olduğu barədə xəbərdarlıq edirlər.