Fotolarda heyvanların gözləri qaranlıqda niyə parlayır?

Təbiət haqqında fotoşəkillərdə və ya filmlərdə faralarda heyvanların gözlərini gördükdə, bu gözlərin işığı əks etdirərək parlaq şəkildə parıldadığını görürük. Və fotoşəkillərdə insan gözləri bəzən qırmızı rəngdə parıldayır. Bu parıltının səbəbi nədir? Qırmızı insan gözlərinin parıltısını ayın parıltısı ilə müqayisə etmək olar. Bu, başqa, daha böyük mənbədən gələn və sonra gözlər tərəfindən əks olunan işıqdır. Kameranın flaşı göz bəbəyindən keçərək gözün arxa hissəsinə, tor qişaya çatır. Torlu qişa da öz növbəsində işığı kameraya əks etdirir, lakin bunu çox unikal bir şəkildə edir. Bədənimizin qalan hissəsi kimi, tor qişa da qan damarlarının çirkin bir qarışıqlığıdır. Retinadan əks olunan işığın qırmızıya çevrilməsinin səbəbi onlardır. Biz sözün əsl mənasında işığı qanımızla rəngləndiririk. 

Bəs heyvan gözləri haqqında nə demək olar? Axı itlərin, pişiklərin və maralların da qanı var, amma fotoşəkillərdəki gözləri vampirin gözünə bənzəmir. Gözlərinin tor qişasının arxasında yerləşən xüsusi təbəqə səbəbindən onların gözləri qaranlıqda parıldayır. Bu təbəqə "tapetum lucidum" (latınca tapetum - çarpayı) adlanır. Və o, işığı heyvanın gözünə əks etdirir, çünki bunun üçün nəzərdə tutulub. Pişiklər, itlər, marallar və digər gecə heyvanları yaxşı gecə görmə qabiliyyətinə malikdirlər, çünki gözlərinə daxil olan işıq dərhal torlu qişanın arxasındakı bu xüsusi təbəqəyə çatır və fotoreseptorlara çox az və ya heç bir təsir göstərmir. Sonra xüsusi təbəqədən əks olunan işıq yenidən heyvanın gözündən keçir. Bu yolla heyvanlar baxdıqları obyektdən daha çox foton alırlar. 

Tapetum lucidum təbəqəsinin əks etdirmə qabiliyyəti torlu qişanın əks etdirməsindən xeyli yüksəkdir. Heyvanların gözlərində qızartı müşahidə edilmir, çünki qırmızı rəng əksedici təbəqəni təşkil edən maddənin rəngi ilə əvəz olunur. Torlu qişanın və göz bəbəyinin piqmentləri də parıltının rənginə təsir etsə də, bu təsir çox kiçikdir və heyvanın gözü ilə əks olunan işığın çox hissəsi demək olar ki, dəyişməz olaraq geri qayıdır. Məhz xüsusi təbəqənin olmaması səbəbindən insanların gözləri qızarır. Üstəlik, fənər şüalarında deyil, yalnız fotoşəkillərdə belə görünürlər. Retinanın əks etdirmə qabiliyyəti aşağıdır və o, yalnız çox güclü və qısa müddətli flaş zamanı parlaya bilir. Kamera flaşı böyük miqdarda işıq yaradır və bu işıq insanın üzünə yönəldilir. Bəzi kameralar çox qısa müddət ərzində iki flaş vurmaqla qırmızı gözü aradan qaldıra bilər. İ