Akif Əli:

Bir mübahisə haqqında bir-neçə kəlmə...

“Qarabağ bülbülləri” ansamblının bədii rəhbəri Murad Rzayevlə müğənni Tacir Şahmalıoğlunun söz duelinə qarışmaq istəmirəm. Çünki bu mənim mövzum deyil. Sadəcə bəzi məqamları hörmətli oxucularla bölüşmək istədim.

Tacir Şahmalıoğlunun uşaqkən həqiqətən qeyri-adi dərəcədə gözəl səslə, əsil virtuozcasına ifa etdiyi “Bayatı-Şiraz” fraqmenti artıq klassik ifa nümunəsinə çevrilib. Bu mübahisəsizdir.

Ancaq Tacir Şahmalıoğlu Murad Rzayevə cavab verərkən “Bayatı-Şiraz” haqqında belə deyir: “Mən bu improvizəni Betxovenin əsərindən ilhamlanıb etmişəm...” Burada anlaşılmır, "Bayatı-Şiraz"ın Bethovenlə nə əlaqəsi?! Axı, Bethovenin simfonik əsərləri tam başqa üslubda və başqa motivlərdə bəstələnmiş sənət inciləridir.

Düşünürəm, bəlkə adam Bax demək istəyirmiş? Nəyisə qarışdırır. Çünki Bethoven yox, məhz dahi alman bəstəkarı İohann Sebastian Bax 300 il əvvəl, XVIII əsrdə orqan üçün bəstələdiyi D-Minor Tokkatası eynilə bizim "Bayatı-Şiraz" ladında yazılmış əzəmətli musiqidir. Əsər çalınanda elə ilk notlardan dərhal “Bayatı-Şiraz” muğamı yada düşür. İ.S.Bax bizim muğamı harda eşidib, necə olub ki, ondan istifadə edib, yoxsa bu bir təsadüfdürmü, bu müəmmalar musiqişünasların araşdırma mövzusudur. Bu gün həmin əsər sənətsevərlərə yaxşı tanışdır. Hətta bu mövzuda telefilm də çəkilib.

Yeri gəlmişkən onu da deyim ki, mən AzTV-də “Gənclik” redaksiyasının Baş redaktoru olan vaxtlarda, “Aygün” Qızlar Klubunun növbəti verilişini biz 1985-ci ilin iyulunda Ağdamda çəkdik. Çəkilişlər üçün obyekt olaraq unikal “Ağdam Çörək Muzeyi”ni seçmişdik. Rayonun ziyalı qızlarını, tələbə-gənclərini və musiqi kollektivlərini verilişə dəvət etmişdik.

Ssenaridə məşhur “Qarabağ bülbülləri”nin ifasında mahnı da nəzərdə tutulmuşdu. Ansamblın bədii rəhbəri Murad Rzayevlə tanış olduq, məqsədimizi bildirdik və o çox böyük həvəslə ansamblın uşaqlarını çəkilişə gətirdi, onlarla məşq etdi, tapşırıqlar verdi, tam hazırladı. Nəticədə onun bacarıqla idarə etdiyi balaca “bülbüllər” füsunkar ifaları ilə verilişimizə rəng qatdılar.

O dövrdə “Qarabağ bülbülləri” məhz Murad Rzayevin adı ilə bağlı idi və onun zəhməti sayəsində ansambl inkişaf edib məşhurlaşmışdı. Məncə adamın zəhmətini itirmək olmaz. Böyük Azərbaycan şairi Şəhriyarın müdrik misraları yada düşür:

“Heydərbaba, igid əmək itirməz...”

Hər iki sənətkara uğurlar arzusu ilə -

Akif ƏLİ

* * * 

Vaqif Aliyev

Tacir, ustadına kəm baxanın gözlərinə qan damar.

Pedaqoqam, bütün həyatımı uşaqlarla, peşəkar musiqiçilərlə işləmişəm, sənin fərziyyən heç vaxt o yaşda müəllimsiz mümkün deyil.

Havandan düş, başının üstündə ALLAHı gör.

Haqqın divanı ağır olur.

Ahmedov Elshan

Gözəl yazıdı Akif müəllim, əlinizə sağlıq. Məncə Tacir o yaşda nə Bethoveni, nə Baxı bilirdi və bilirdisə belə anlamaq yaşında deyildi. O yaşda belə gözəl ifa müəllimsiz alınmazdı. Təkcə Tacir deyil, artıq çoxları var ki, yaşlaşdıqca daha ahıl olmaqdansa, sözlərimin irəlisini-gerisini düşünmədən danışırlar. Təəssüflər olsun! Hörmətlə.

Əntiqə Rəşid Aslan

Qarabag elə bir ecazkar məkandır ki, hər daşın altında bir möcüzə, hər evdə bir istedad, bir gözəl səs mütləq var! Tacir kimi minlərlə qarabağlı uşağın səsi diqqətsizlikdən, sahibsizlikdən itdi, batdı, əridi getdi! Bu gün əgər Tacir Tacirdisə, bunun üçün Murad müəllimə borcludur!Vallah mənim həyatıma Murad müəllim, Tacirin həyatına qatdığı qatqını qatsaydı, mən ölənə qədər həmin adama təşəkkür borclu olardım! Murad müəllimə qarşı çıxmaq Tacirin səhvi deyil, Tacirin gunahıdir, minusudur, yekəbaş olduğunu təsdiqləyən məqamdır!

Nazim Karimli  

Bəli doğru şəxsən mən Nusrət Kəsəmənli dən eşitmişəm. O VAXTI 1987 il idi səhf etmirəmsə NÜSRƏT müəllimin müəllifi olduğu sənədli film haqqında verliş hazırlıyırdıq, o vaxtı NÜSRƏT müəllimdə Murad Rzayev haqqında onun bu qrup haqqında geniş söhbət etdi cəkliş arası zamanı.

Aygun Hasanoglu

Tacir Bethovendən muğama nəsə qatıbsa, musiqimizə xəyanət edib. Murad Rzayevin musiqimizə xidməti danılmazdır.

Юсиф Негмекар

Hörmətli Akif müəllim, çox sağ olun ki, bir ziyalılıq nümunəsi göstərərək belə bir mövzuya aydınlıq gətirmək iqtidarında bulunmusunuz! (Dəyərli vaxtınızın bir hissəsini həqiqətin yozumuna sərf etmisiniz)

Mən tərəflərin mübahisəsinə qarışmadan, heç bir tərəf güdmədən inkarolunmaz bir faktı qeyd etmək istəyirəm ki, Tacir Şahmalıoğlunun uşaqkən oxuduğu "Bayatı-Şiraz" muğamından bir parça (məhz bütöv muğam yox, bir hissə) əvəzsiz, təkrarolunmaz, tarixi bir ifadır! Tacir bu muğam parçasını öz qeyri-adi səs və yanaşma tərzilə, necə deyərlər, möhürləyib!

Bütün bunlarla yanaşı, yalnız "mən-mən" iddiası ilə müəllimin də əməyini itirmək, heçə saymaq olmaz ki, olmaz!

QEYD. Başlıqlar "Facebook" sosial şəbəkəsindəki başlıqla eynilik təşkil edir.